Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).
Trước đó, vào cuối tháng 8, NOAA ban hành bộ quy định mới có thể chặn phần lớn nguồn nhập khẩu BSC, RSC và ghẹ xanh từ các quốc gia như Indonesia, Philippines, Trung Quốc, Việt Nam và Venezuela bắt đầu từ 1/1/2026. Lý do là các nước này bị cho là không đáp ứng yêu cầu về ngư cụ an toàn với động vật có vú biển theo MMPA. Ngành nhập khẩu cảnh báo đây sẽ là “đòn tử” (death punch), làm tê liệt nguồn cung cua ghẹ cho thị trường Mỹ.
Lo sợ mất hàng, nhiều nhà nhập khẩu đã ồ ạt mua gom cua ngay từ tháng 9 và 10, khiến giá tăng dựng đứng. Đến ngày 31/10, CIT cho phép gia hạn thêm 60 ngày (sau thời gian chính phủ Mỹ đóng cửa) để các nước xuất khẩu hoàn thiện hồ sơ chứng minh tuân thủ MMPA — tương đương khoảng 6 tháng “thở” thêm cho ngành cua Mỹ.
Tuy nhiên, giá không hề hạ nhiệt.
Giá BSC (jumbo lump) từ Đông Nam Á đã tăng 46% kể từ giữa tháng 1 và tiếp tục tăng thêm 26% chỉ trong tuần qua, đạt mức gần 40 USD/pound, tương đương giai đoạn cao điểm thời COVID-19. Trong khi đó, giá RSC jumbo lump giữ nguyên ở mức cao do nguồn cung không cải thiện.
Một số nguyên nhân chính khiến giá neo cao:
Nguồn cung chưa bắt kịp nhu cầu dù nguy cơ cấm nhập đã tạm thời giảm.
Thuế chống bán phá giá 19% với Indonesia và 20% với Việt Nam tiếp tục đội giá thành.
Venezuela – nước chiếm 10% nguồn cung – không nộp hồ sơ cho NOAA và đang đối mặt tình hình căng thẳng quân sự với Mỹ, gần như chắc chắn bị cấm nhập khẩu sau 1/1, làm thị trường lo ngại thiếu hụt dài hạn.
Trung Quốc và Việt Nam – hai nguồn cung RSC giá phải chăng nhất – đã tối đa hóa sản lượng, không thể tăng sản xuất bù vào phần thiếu từ Venezuela.
Một số nguồn tin trong ngành cho rằng mùa mưa sắp tới ở Indonesia có thể giúp sản lượng tăng lên. Tuy nhiên, nhiều nhà nhập khẩu vẫn bi quan, cho rằng ngay cả khi nguồn cung tăng, giá cua khó có thể giảm nhiều, bởi rủi ro chính sách vẫn còn treo lơ lửng.
Điều này đặt ra câu hỏi đau đầu cho các nhà hàng và nhà bán lẻ:
Liệu người tiêu dùng Mỹ có chấp nhận trả mức giá 40–45 USD/pound hoặc hơn cho thịt ghẹ?
Nếu giá tiếp tục neo cao, các nhà hàng có thể buộc phải cắt giảm khẩu phần ghẹ hoặc điều chỉnh thực đơn.
Trong khi đó, ngành nhập khẩu vẫn tiếp tục chờ đợi các quyết định tiếp theo từ NOAA và CIT – yếu tố có thể định đoạt tương lai của thị trường cua ghẹ trong các tháng tới.
